انقلاب صنعتی
معماری اروپا در سده نوزدهم با وقوع انقلاب صنعتی در حدود 1760 تا 1840 به شدت دگرگون شد. مثلا در ابتدا ساختمان های چند طبقه بر دیوارهای مستحکم و شمع ها تکیه داشتند؛ هر چه ساختمان بلندتر بود بخش های پایینی اش ستبرتر بود.
اما با جایگزینی آهن گرمادیده و فولاد ریخته گری شده به جای چوب و آجر و سنگ که پیشتر برای زیرسازی ساختمان های بلند به کار می رفت، این گونه ساختن هم منسوخ شد.
هر چند با وقوع انقلاب صنعتی، ماشین ها جایگزین کارگرها شدند، اما آمدن نیروی کار از مزارع به سوی شهر ها برای کار در کارخانه شهرها را هم گسترش داد.
ساختمان های اداری، موزه ها، کتابخانه ها، بیمارستان ها، بازارها، کالج ها، مدارس، بانک ها، انبارها و کارگاه ها. ظهور حمل و نقل با راه آهن – نخستین راه آهن مسافر بری در 1825 در انگلستان گشایش یافت.
لزوم ایجاد ساختمان ها و سازه هایی جدید مانند ایستگاه، مسافرخانه بین راهی و پل ها را پیش اورد. پیشرفت های فناوری الهام بخش ایده های تازه برای معماران شد، اما آنها از ایده های معماری گذشته هم وام میگرفتند.
ژوزف پختن و گوستاو ایفل
معماری سده نوزدهم با تولیدات پیشرفته آهن ریخته گری شده و فولاد، به ساخت و ساز در ابعاد بسیار بزرگتر توانا شد و دستاوردهای تولید ورقه شیشه ای به رواج گلخانه ها انجامید.
در سال 1837، باغبانی به نام ژوزف پختن بزرگترین گلخانه جهان را برای کارفرمایش دوک دوونشر ساخت. او، قصر کریستال پیش ساخته را برای شرکت در نمایشگاه بزرگ، در هاید پارک لندن بنا کرد.
این قصر در 92000 متر مربع فضا با ساختاری بی سابقه از تیر چوبی و شیشه ساخته شد.با این حال ساخت آن تنها هشت ماه و پیاده سازی ان حتی کمتر از این طول کشید.
در سال 1889، گوستاو ایفل، مهندس شهرسازی و معمار، برجی را در پاریس به عنوان نماد اصلی نمایشگاه جهانی ساخت. این برج با شبکه های باز برای افزایش مقاومت ساختمان در برابر باد، طراحی و از 18038 جز جدا از هم تشکیل شده است که همگی در کارگاه شخصی گوستاو ایفل در حومه پاریس ساخته و در محل بر هم سوار شدند.
راه آهن در معماری انقلاب صنعتی اروپا
دستاوردهای بی شمار سده نوزدهم زندگی را در همه ابعاد بیش از آنچه تصور شود دگرگون کرد، شاید اختراع راه آهن مهم ترین تغییرات را سبب شده باشد.
در دهه 1840 راه آهن به تمام بخش های انگلستان و بسیاری از بخش های اروپا رسیده بود. در سال 1869 نخستین راه آهن بین قاره ای ساحل شرقی و غربی آمریکا را به یکدیگر متصل کرد.
راه آهن بین قاره ای ساحل شرقی و غربی آمریکا را به یکدیگر متصل کرد. راه آهن ها شگفتی عصر خود بودند و شیوه های معماری متفاوتی پیرامون آن ها توسعه یافت.
ایستگاه راه آهن کینگز کراس لندن و هتل بزگ شمالی را لوئیس کوبیت به منظور پیشی گرفتن نئوکلاسیک ساخت و همین امر به جرج گیلرت اسکات ایده ساخت ایستگاه سنت پانکراس و هتل میدلند را داد.
از آنجا که تنها هنر گوتیک بود که کاملا مسیحی دانسته میشد، اسکات در این بنا پنجره هایی بیرون زده برج و بام هایی تیزه دار قوس های بیزانسی و نمایی ونیزی تعبیه کرد.
احیای معماری گوتیک
پس از عصر نوزایی، معماری گوتیک به استهزا گرفته می شد و زشت به نظر می رسید. معمار و نقاشی به نام جورجیو واساری بر معماری سده های میانه نام گوتیک را نهاد و ادعا کرد این نوع معماری را گوت ها پس از یورش به رم اختراع کرده اند.
اما در دهه 1830 برخی از معماران در حال ارزیابی دوباره معماری کلیساها بودند: آن ها گوتیک را تنها معماری واقعی مسیحی می دانستند و نئوکلاسیک و کلاسیک را به بت پرستی مرتبط می دانستند.
هنرمندان کاتولیک معتقد بودند بازگشت به شیوه های معماری سده های میانه به احیای جامعه اخلاقا مسیحی می انجامد.
کاخ وست مینستر
ساخت کاخ وست مینستر یا خانه قدیم مجلس لندن که در 1834 آتش گرفت، به سده دوازدهم میلادی باز می گردد. آتش سوزی فرصت را فراهم کرد تا ساختمان با ایده های تازه بازسازی شود.
معمار مشهور چارلز بری در رقابت بر سر ساخت بنایی جدید پیروز شد. در طول ساخت او به پوجین بسیار تکیه داشت، در حالی که بری به کلاسیسیسم دلبسته بود، پوجین بسیاری از ویژگی های گوتیک را به بنا افزود.
نمای ساختمان به رنگ ماسه سنگ های یورک شر 289 متر در طول رودخانه تیمز امتداد دارد و ساختمان پهناور تالارهای متعددی را شامل اتاق های شورا، آشپزخانه، دفاتر و کتابخانه ها به یکدیگر متصل می سازد.
ساختمان با برج ویکتوریا و برج بالابلند ساعت که به سبب زنگ بزرگ درونش به بیگ بنگ مشهور شده بر تمام شهر تسلط دارد.